Akt prawny wprowadzający zarządzanie bezpieczeństwem kolejowym w zakresie wyceny i oceny ryzyka został ogłoszony w 2009 roku. Było to Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 352/2009 z dnia 24 kwietnia w sprawie w sprawie przyjęcia wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka, o której mowa w art. 6 ust. 3 lit. a) dyrektywy 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (datę rozpoczęcia stosowania ustalono na 1 lipca 2012 r.).
Rozporządzenie 352 zostało zastąpione przez Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) Nr 402/2013 w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka i uchylające rozporządzenie (WE) nr 352/2009 przyjęte dnia 30 kwietnia 2013 r.
Intencje i zasady dotyczące procesu zarządzania ryzykiem wskazane w treści Rozporządzenia 352/2009 i w treści Rozporządzenia 402/2013 nie uległy zmianie .Podstawowe elementy w przeważającej części treści rozporządzeń i ich załącznika są tożsame. Niemniej wskutek zmian w przepisach źródłowych oraz w celu usunięcia braków jakie wystąpiły w Rozporządzeniu 352.2009 zdecydowano się na nowelizację.
Rozporządzenie Komisji (WE) NR 352/2009 z dnia 24 kwietnia 2009 r. w sprawie przyjęcia wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka, o której mowa w art. 6 ust. 3 lit. a) dyrektywy 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady zostało uchylone w drodze zastąpienia go przez Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 402/2013 z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka i uchylające rozporządzenie (WE) nr 352/2009.
W Rozporządzeniu 402/2013 zastosowano rozwiązanie, które przywołuje dwie daty związane z obowiązywaniem tego aktu: datę wejścia w życie oraz datę od której Rozporządzenie się stosuje (21 maja 2015 r.). Zgodnie z art. 20 Rozporządzenia 402/2013, wchodzi ono w życie 20 dni od daty publikacji Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej. Publikacja nastąpiła w dniu 3.05.2013 r. (DU UE L 121/8).
Rozporządzenie 352/2009, pomimo jego uchylenia, może mieć zastosowanie w zakresie ograniczonym do tych projektów, które znajdowały się na zaawansowanym etapie realizacji w dniu wejścia w życie Rozporządzenia 402/2013 (czyli w dniu 23 maja 2013 r.). Wynika z powyższego, iż do wszelkich projektów, które po dniu 23 maja 2013 r. nie były na zaawansowanym etapie realizacji należy stosować przepisy Rozporządzenia 402/2013. Fakt, iż w okresie przejściowym równolegle obowiązują przepisy obydwu rozporządzeń. Wskazuje na to art. 2 ust. 6 Rozporządzenia 402/2013.
Podstawowe zmiany wprowadzone przez nowe Rozporządzenie dotyczą:
1. Sformalizowania procesu potwierdzania kompetencji jednostek oceniających (AsBo)
Zgodnie z nowymi zasadami rolę jednostki oceniającej odpowiedzialnej za ocenę przeprowadzenia procesu zarządzania ryzykiem pełnić może wyłącznie jednostka, której kompetencje potwierdzone zostały przez upoważniony organ (w warunkach polskich proces akredytacji przez PCA)
2. Objęcia wymaganiami rozporządzenia podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie
Zgodnie z nowymi zasadami proces ustrukturyzowanego zarządzania ryzykiem zgodnie z wymaganiami wspólnej metody bezpieczeństwa objął również podmioty odpowiedzialne za utrzymanie (ECM). Należy przy tym zaznaczyć, że zasady te dotyczą nie tylko podmiotów podlegających procesowi certyfikacji (ECM dla wagonów towarowych) ale wszystkich podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdów zarejestrowanych w krajowym rejestrze, a więc także tych które odpowiadają za pojazdy trakcyjne czy pojazdy pasażerskie.
Ponieważ stosowanie Rozporządzenia 352 może mieć, jak wspomniano wyżej, zastosowanie jeszcze przez jakiś czas, warto przytoczyć tekst obu rozporządzeń wskazując na zmiany jakie wprowadzono.
Tekst obu rozporządzeń wraz z komentarzem